Nederland en de Koude Oorlog / 2

Samenvatting informatie video

Kernwapens
Vanaf 1960, als de Koude Oorlog op zijn hevigst is, krijgt Nederland zes atoomtaken met bijbehorende kernwapens. Oud-CHU-defensieminister Cees Staf en oud-minister van buitenlandse zaken Joseph Luns regelen onderling dat Nederland kernwapens op eigen grondgebied laat plaatsen. Van de 7.000 kernwapens die in West-Europa gestationeerd worden, liggen er tussen de 150-300 in Nederland. Opgeslagen in ‘iglo’s’ in Havelte, ’t Harde en Volkel.

MOB-complexen
Tussen 1951 en 1961 worden circa 100 mobilisatiecomplexen gebouwd; de zogenoemde MOB-complexen. Deze complexen werden gebouwd om bij onverhoedse aanvallen van de Sovjetstrijdkrachten verzekerd te zijn van snelle bevoorrading en uitrusting van mobiele divisies. Naast materieel en munitie werden er ook medicijnen en voedsel bewaard. Van de nu nog bekende 89 complexen bevinden de meeste zich in Noord-Brabant (36). In Wanroij staat een voormalig MOB-complex uit 1956 dat nu ingericht wordt als herinneringspark. De meeste complexen zijn tot ver in de jaren ’90 in gebruik geweest. Nadien heeft Defensie deze gesloopt of afgestoten voor hergebruik.

Verzet tegen de wapenwedloop
Medio jaren ’60 nemen de protesten tegen de Amerikaanse oneerlijke handelwijze in Vietnam grootse vormen aan, ook in Nederland. 100.000 Mensen komen in 1973 op de been in Utrecht om tegen de Amerikaanse (kerst)bombardementen met de beruchte B-52 bommenwerpers te protesteren. Het verzet tegen de plannen voor plaatsing van kruisraketten groeit in West-Europa. De term ‘Hollanditis’ wordt geïntroduceerd door de Amerikaanse historicus Walter Laqueur in 1981. Hiermee wordt aangegeven dat het verzet tegen kernwapens zich als een virus verspreid. Dit virus grijpt pas goed om zich heen als het NAVO-dubbelbesluit uitgevoerd dreigt te worden. Dit dubbelbesluit betreft het plaatsen van 572 Amerikaanse middellangeafstandsraketten in Europa, als reactie op de stationering van raketten door de Sovjet-Unie.

In 1981 en 1983 zijn de grootse demonstraties tegen kernwapens. Maar het is uiteindelijk Michael Gorbatsjov die ervoor zorgt dat er geen kruisraketten worden geplaatst in Nederland.

De dienst Bescherming Burgerbevolking
De dienst Bescherming Burgerbevolking, beter bekend als de BB, wordt in 1952 in het leven geroepen en bestaat voornamelijk uit vrijwilligers. De BB werd opgericht om de bevolking van Nederland te beschermen tegen de gevolgen van luchtaanvallen door de vijand. En die vijand was in de Koude Oorlog de Sovjet Unie. De bevolking neemt de BB amper serieus, het aantal aanmeldingen blijft ver achter bij de gehoopte 230.000. Het verloop is groot, niet in de laatste plaats door het imago van de BB. Hoewel er al in 1976 een motie wordt ingediend om de BB op te heffen, wordt de organisatie pas tien jaar later opgeheven. Drie jaar voor de val van de Muur.

> Meer informatie